آی پی خصوصی و آی پی عمومی چه تفاوتی دارند؟ (+جدول مقایسه‌ای)

یکی از رایج‌ترین سوال‌ها در بین کاربران اینترنت و علاقمندان به علم شبکه این است که آی پی خصوصی یا همان Private IP و آی پی عمومی یا همان Public IP چه تفاوتی دارند؟ در این مقاله قصد داریم به همه سوال‌های شما درباره IP خصوصی و IP عمومی پاسخ دهیم. با ما همراه باشید.

آدرس IP عمومی چیست؟

وقتی که اینترنت را از یک سرویس دهنده عمومی مثل شاتل، آسیاتک، ایرانسل، همراه اول و … می‌خرید، شرکت مورد نظر یک آدرس آی پی عمومی به شما اختصاص می‌دهد. در واقع این آدرس به شما امکان اتصال به شبکه جهانی اینترنت را می‌دهد. البته با خرید استارلینک شرایط متفاوتی را درباره آی پی پابلیک تجربه خواهید کرد.

نکته مهم این است که آدرس‌های پابلیک منحصربه‌فرد هستند و به هیچ عنوان در اینترنت تکرار نمی‌شوند. از این رو آدرس‌های پابلیک از نوع IPV4 هم‌اکنون کم‌یاب شده‌اند زیرا به تعداد محدودی قابل تولید هستند(حدودا 4 میلیارد آی پی نسخه 4).

وقتی که متخصصان اینترنت، این شبکه شگفت‌انگیز را می‌ساختند متوجه نبودند که تعداد کاربران آن تا چه حد می‌توانند رشد کنند. به همین خاطر دو راهکار برای حل این مشکل پیشنهاد دادند: IP خصوصی و IPV6 یا همان آی پی نسخه 6. قبلا در مقاله IP چیست درباره IPV6 توضیح داده‌ایم.

آدرس IP خصوصی چیست؟

آدرس‌های آی پی خصوصی به صورت نامحدود قابلیت تولید دارند، اما به صورت مستقیم از طریق یک آی پی خصوصی به اینترنت وصل نمی‌شوند. بنابراین، برای اتصال به اینترنت می‌توان بی‌نهایت آی پی خصوصی را به یک IP پابلیک تبدیل کرد. حالا شاید بپرسید آی پی پرایوت(خصوصی) چطور به آی پی پابلیک(عمومی) تبدیل می‌شود؟

دستگاه روتر یا مودم این کار را برای شما انجام می‌دهد. این دستگاه‌ها از طریق سرویسی به نام NAT که مخفف Network Addresses Translation است می‌توانند آی پی خصوصی شما را به آی پی پابلیک تبدیل کنند.

پیشنهاد مطالعه: آموزش بای پس روتر استارلینک

آی پی خصوصی (private IP) چه مشکلی را رفع می‌کند؟

بیایید به این سوال با یک مثال پاسخ دهیم. فرض کنید برای خانه خودتان می‌خواهید سرویس اینترنت دریافت کنید. طبیعتا ساکنین خانه شما از چندین دستگاه برای اتصال به اینترنت استفاده می‌کنند؛ مثلا چند دستگاه موبایل، تبلت یا لپ تاپ.

در صورتی که IP خصوصی وجود نداشت، باید برای هر کدام از این دستگاه‌ها به صورت جداگانه آی پی پابلیک دریافت می‌کردید که قطعا با هزینه زیادی همراه بود و حتی شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات اینترنت(ISP ها)، امکان ارائه این تعداد آی پی عمومی را نداشتند.

مشکل وقتی بزرگتر می‌شود که بدانیم سازمان‌ها و کسب‌کارهای بزرگ با چند هزار نفر نیروی انسانی، به هزاران آی پی عمومی برای کارکنان خود نیاز پیدا می‌کردند!

آی پی خصوصی به دلیل امکان تولید نامحدود، به خوبی این مشکل را حل کرده است. هم اکنون هر خانه یا سازمان فقط با یک یا تعداد محدودی IP پابلیک و تعداد زیادی آی پی خصوصی می‌تواند پاسخگوی نیاز همه کاربران خود باشد.

کلاس‌های IP خصوصی

چند دسته IP خصوصی وجود دارند که هر یک از آن‌ها توسط کاربران خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در جدول زیر، انواع دسته‌ها که با عنوان کلاس‌های آی پی خصوصی شناخته می‌شوند را همراه با رنج آی پی هر یک و کاربران آن‌ها می‌توانید مشاهده کنید.

آدرس آی پی خصوصی چه مزایایی دارد؟

علاوه‌بر مواردی که در قسمت بالا اشاره کردیم، مزایای آی‌پی‌های خصوصی شامل موارد زیر می‌شوند:

• امنیت بالا: دستگاه‌های کاربران مستقیما به اینترنت وصل نمی‌شوند و به همین دلیل نفوذ امنیتی و سرقت اطلاعات بسیار دشوار است.
• پایداری بیشتر: مستقل بودن از سایر شبکه‌ها باعث می‌شود که نسبت به مشکلات آن‌ها آسیب‌پذیر نباشید.
• مدیریت آسان شبکه: هر شبکه را می‌توان به شبکه‌های کوچک‌تر تقسیم و به راحتی ترافیک آن‌ها را مدیریت کرد.

آدرس آی پی عمومی چه مزایایی دارد؟

• دسترسی مستقیم به شبکه اینترنت
• عملکرد بالا برای سایت‌های هاستینگ و سرورهای گیمینگ
• ارتباط بدون واسطه و بدون نیاز به تنظیمات خاص بین دستگاه‌هایی که آی پی عمومی دارند

چطور آدرس آی پی عمومی و خصوصی خودمان را پیدا کنیم؟

آدرس آی پی عمومی در سیستم‌ عامل‌های ویندوز، مَک و لینوکس به روش‌های متفاوتی به دست می‌آیند.

برای پیدا کردن آدرس آی پی خصوصی در ویندوز:

1. Command Prompt را باز کنید
2. عبارت ipconfig را تایپ کنید
3. دکمه Enter را بزنید

در عکس زیر نتیجه عملیات زیر را در سیستم عامل ویندوز می‌بینید:

برای پیدا کردن آدرس آی پی خصوصی در Mac و لینوکس:

1. ترمینال را باز کنید
2. عبارت ifconfig را بنویسید
3. دکمه Return را بزنید

اما توجه داشته باشید که از این طریق نمی‌توانید آدرس IP عمومی را ببینید.

برای دیدن آی پی عمومی سیستم خود:

1. وارد سایت whatismyipaddress.com شوید
2. به محض ورود به این سایت، آدرس عمومی شما نمایش داده می‌شود

جدول مقایسه IP خصوصی و عمومی

برای اینکه بتوانید به راحتی IP خصوصی و عمومی را مقایسه کنید، مهم‌ترین ویژگی‌های این دو نوع آی پی را در جدول زیر مقایسه کرده‌ایم:

چطور IP پابلیک را پنهان کنیم؟

اگر نگران محرمانگی داده‌های خود در شبکه جهانی اینترنت هستید یا به هر دلیلی ترجیح می‌دهید که به صورت ناشناس فعالیت کنید، از 3 روش مطمئن برای پنهان کردن آدرس آی پی پابلیک خودتان می‌توانید استفاده کنید.

پروکسی (Proxy server)

سرورهای پروکسی به عنوان یک واسطه بین شما و شبکه اینترنت عمل می‌کنند. در واقع درخواست‌های کاربر ابتدا برای سرور پروکسی ارسال می‌شود و سپس به مقاصد مورد نظر فرستاده می‌شود. از طرف دیگر، پاسخ‌ها(response) نیز ابتدا به پروکسی فرستاده می‌شود و سپس در اختیار کاربر قرار می‌گیرد.

با این روش، کاربر به صورت کاملا ناشناس در فضای وب فعالیت می‌کند.

شبکه خصوصی مجازی (VPN)

آسان‌ترین راه برای مخفی کردن آدرس آی پی عمومی، استفاده از VPN است. VPN با هدایت کردن داده‌های شما به سمت یک سرور امن که یک آی پی استاتیک(اختصاصی و ثابت) یا داینامیک (متغیر) دارد، هویت شما را پنهان نگه می‌دارد.

علاوه‌بر این، شبکه خصوصی مجازی یک مسیر رمزنگاری شده برای انتقال داده‌های کاربران به وجود می‌آورد که باعث افزایش امنیت آن‌ها خواهد شد.

نرم افزار TOR

TOR یک نرم افزار منبع باز(open source) است که ارتباطات ناشناس را امکان‌پذیر می‌کند. به زبان ساده، TOR داده‌های شما را از چندین سرور عبور می‌دهد تا رهگیری آن‌ها کاملا غیرممکن شود.

رایگان بودن این نرم افزار مزیت بزرگ آن است، اما کاهش سرعت انتقال داده مهم‌ترین ضعف TOR به حساب می‌آید.

پیشنهاد مطالعه: بررسی پرسرعت‌ترین اینترنت ایران، از ADSL تا استارلینک

جمع‌بندی

ترکیب آی پی عمومی و خصوصی چیزی است که استفاده از اینترنت را برای میلیاردها کاربر در کره زمین امکان‌پذیر ساخته است. در این مقاله به بررسی تعاریف، تفاوت‌ها، مزایا و کاربردهای هر یک از این دو نوع IP پرداختیم.